Sound Blaster 16 CT2290 + Creative WaveBlaster II (CT1910)

Karta dźwiękowa Sound Blaster 16 model CT2290

Specyfikacja karty  :

Wyjścia/ wejścia karty:

Line-In
Mic-In

Line-Out
Speaker-Out
PC Speaker-In
Game/Joystick Port
 CD-ROM Audio-In (SB Audio Socket)
 CD-ROM Audio-In (MPC2 Socket)
CSP Chip Socket
 Wave Blaster Daughter Board Connector

non Plug&Play

 

http://pbclub.pwcsite.com/PBInfo/Jumpers/Sound%20Card%20Jumpers/Creative%20Labs/CREATIVE-LABS-INC-Sound-card-SOUNDBLASTER-16-PRO-C.html

 

Schemat pcb karty

z dołączonym modułem midi Creative WaveBlaster II (CT1910) .

Kartę midi  udało mi się kupić     po kilku latach poszukiwań w komplecie z Sound Blasterem 16 ct2290.

Specyfikacja modułu midi :

Pojemność    pamięci  ROM  – 2 MB

 syntezator E-MU Systems.

 128  instrumentów (w tym 46 efektów dźwiękowych),

10 zestawów perkusyjnych,

 polifonia 32-głosowa 

16 multitimbral.

Obsługa  General MIDI, Sound Canvas i MT 32.

Efekty: Reverb i Chorus lub QSound – efekt dźwięku przestrzennego.

https://en.wikipedia.org/wiki/Creative_Wave_Blaster

http://wavetable.web.fc2.com/

Firma Creative stworzyła tylko  dwie  karty wavetable  , oryginalnego  Wave BLASTER-a o oznaczeniu  (CT1900)      oraz  Wave BLASTER-a  II o oznaczeniu  (CT1910).

Historycznie to właśnie ten producent jest odpowiedzialny za  stworzenie standardu wave blastera , kart córek dołącznych do specjalnego konektora na płycie karty dźwiękowej dających możliwość rozszerzenia  syntezy midi z poziomu FM do poziomu syntezy wavetable.

W dzisiejszych czasach kiedy moduł dźwiękowy zintegrowany jest z płytą główną kiedy (rok 2017) dominacja laptopów, palmtopów, tabletów  na komputerami stacjonarnymi jest już chyba przesądzona ktoś kto urodził się po okresie rewolucji komputerowej mógłby zadać uzasadnione pytanie o co  w ogóle chodziło z  tym dźwiękiem i  do czego to całe midi.

Muzykę w tym elektroniczną tworzono oczywiście bez komputerów posługując się zaawansowanym sprzętem nagrywającym ale dopiero z pojawienie się kart dźwiękowych oraz modułów midi sprawiło że ktoś w zaciszu domowym w przysłowiowej piwnicy czy garażu mógł stać się prawdziwym twórcą przechodząc drogę od amatora do profesjonalisty. Reporter radiowy czy telewizyjny niezależny reporter  dziennikarski mógł po nagraniu zmontować sam materiał czy audycję a amatorski z początku radiowiec uruchomić własną transmisję.

Odnośnie samych waveblasterów Creativa   pierwszy karta wyposażona była w 4 megabajtowy rom na próbki dźwiękowe druga o dziwo posiada rom o pojemności 2 megabajtów  , producenta tłumaczył to zoptymalizowaniem, skompresowaniem i zbalansowaniem próbek dźwiękowych  dzięki czemu udało się osiągnąć taki sam efekt muzyczny mimo mniejszej pojemności pamięci romu karty . (większość osób które miało okazję posiadać obie karty nie podziela tej opinii.)

Obecnie karty są niezwykle trudne do zdobycia, częstotliwość pojawiania się którejkolwiek z  nich na ebayu czy allegro  jest  znikoma i trzeba wiele cierpliwości aby którąś zdobyć.

Dla osób nie znających tematu karty córki (tzw daughter  boards ) to specjalne  karty rozszerzające możliwości karty dźwiękowej o syntezę midi.

Mają formę dodatkowych modułów dołączanych do specjalnego 26 pinowego (waveblaster conector)  złącza na karcie dźwiękowej (karta oczywiście musi takie złącze posiadać a nie wszystkie mają zwłaszcza nowe karty są produkowane już niestety bez tego złącza).  Poniżej wygląd konektora midi (waveblaster connector) na przykładowej karcie.

W dzisiejszych czasach kiedy ścieżki dźwiękowe w grach są w formatach audio a większość muzyki jest dostępna m postaci mp3 lub zapisana w wysokiej jakości za pomocą bezstratnych kodeków sam standard midi nie jest już tak popularny jak kiedyś  co oczywiście wcale nie znaczy że przestał on istnieć lub został zapomniany.

W czasach swej świetności większość gier posiadała ścieżki dźwiękowe w standardzie midi a jakość syntezy midi jaką dysponowała karta muzyczna miała olbrzymie znaczenie co do tego co faktycznie usłyszymy w głośnikach komputera.

Pierwsze karty dźwiękowe  dysponowały wyłącznie syntezą AM która nie była tak naprawdę wiele lepsza od tego co można było wcześniej usłyszeć z tzw pc-speakera czyli mówiąc krótko głośnika systemowego.

Ponieważ  nie każdy sięga pamięcią na tyle daleko śpieszę z wyjaśnieniem że jeszcze wcale nie tak dawno temu wszystko co można było usłyszeć jako muzykę z komputera pochodziło z głośnika systemowego który dzisiaj jest z reguły odpowiedzialny prawie wyłącznie  za pisk potwierdzający sprawdzenie stanu płyty głównej przy starcie komputera.

Słyszało się to tak !

Trudno sobie to może dzisiaj wyobrazić ale to właśnie głośniczek systemowy był do momentu kiedy pojawiły się rozwiązana typu covox czy właściwe karty muzyczne odpowiedzialny za efekty dźwiękowe  w komputerze.

Albo  tak : )

Jeszcze lepiej prześledzić to na podstawie tej prezentacji która za pomocą niezapomnianego intro z  gry Secret of Monkey Island 🙂

youtube=http://www.youtube.com/watch?v=a324ykKV-7Y&w=640&h=390

 

Jeśli ktoś myśli że rozwiązania te nie dawały pola do popisu zdolnym muzykom i koderom proszę sobie przesłuchać poniższą muzykę na covoxie

 

 

Pinball Fantasies Intro Soundtrack on IBM PC PS/2 8580 / Covox Speech Thing 

 

Po syntezie AM pojawiła się jej znacznie ulepszona wersja synteza FM ale tak naprawdę rewolucje w syntezie dźwięków midi pojawiła się w momencie gdy na kartach dźwiękowych zaczęto  montować pamięć do w której wpisywane były wysokiej jakości próbki realnych brzmień instrumentów za pomocą których odtwarzana była na karcie muzyka tzw. metoda wavetable .

Krótki opis metody syntezy ich powstania i rozwoju w linku poniżej:

Synteza dźwięku – Synteza dźwięku opis/ metody/różnice

Synteza wavetable za pomocą próbek tzw sampli realnych instrumentów zapisanych w pamięci rom karty dawała możliwość uzyskania najpełniejszego zbliżonego do realnego brzmienia dźwięku. Poza tym zwalniała  procesor komputera z obowiązku syntezy dźwięku- całość operacji była w tym przypadku przeprowadzana przez kartę.

W momencie pojawianie się tej możliwości syntezy    większość kart była standardowo wyposażona wyłącznie w syntezę FM   , dość szybko jednak pojawiło się wprowadzone pierwotnie przez firmę Creative ciekawe rozwiązanie polegające montowania na kartach dźwiękowych tzw waveblaster  connector dodatkowego 26 pinowego złącza do którego można było dołączać specjalne karty rozszerzeń tzw daughter boards – karty midi będące osobnymi syntezatorami midi z własnymi próbkami dźwiękowymi.

Rozwiązanie to upowszechniło się niezwykle szybko i już w  niedługi czas potem większość producentów kart dźwiękowych zaczęła montować konektory midi na swoich kartach dając użytkownikom swobodny wybór co do rodzaju syntezy midi oraz karty midi która chcą wybrać.

Czasami mamy też do czynienia z kartami w płytkę których po prostu wbudowano taki syntezator na stałe dodając też konektor midi  dzięki czemu można dokonać wyboru w zależności od tego z jakiego rozwiązania chcemy korzystać.

Najważniejszą rzeczą w tym wszystkim jest to że karty córki nie wymagają do działania żadnych sterowników , po prostu podłącza się daną kartę do złącza midi na karcie dźwiękowej (oczywiście przy wyłączonym komputerze) i w ustawieniach audio systemu w części  midi wybiera się z reguły zewnętrzny port midi  czasami trzeba też w mikserze karty włączyć wejście Waveblastera .   To wystarczy aby od tego momentu dźwięki midi były przetwarzane przez kartę córkę bez udziału procesora komputera czy karty dźwiękowej.

Należy pamiętać też że w tamtych czasach ceny kart muzycznych czy w ogóle sprzętu komputerowego  były znacznie wyższe w porównaniu do dzisiejszych zwłaszcza  uwzględnieniem współczesnej popularyzacji sprzętu komputerowego. Zakup nowej karty z lepszą syntezą był znacznie większym wydatkiem niż dokupienie wavablastera stąd ich popularność wśród graczy czy amatorskich  twórców muzyki , koderów z tzw sceny itd.

Sama karta muzyczna Creativa nie jest kartą plug&play ale  instaluje się automatycznie w Windowsie 98 po wybraniu w menu dodawania urządzeń sound Blastera 16 lub 32, Windows 98 SE ma wbudowane sterowniki do tego typu kart i karta po takiej instalacji działa poprawnie , instaluje się mikser itd oczywiście bez żadnego dodatkowego oprogramowania .   Oryginalne sterowniki do dosa i do Windowsa do wielu kart Creativa  znajdziemy w poniższym linku.

https://www.vogonsdrivers.com/index.php?catid=7

Strona porównująca brzmienie różnych modułów midi – Midi comparison site

---

---

---

Inne ciekawe strony dotyczące kart muzycznych, historii audio w komputerach PC itd.:

(większość nie po polsku ale od czego google translate 🙂

Karty dźwiękowe i zintegrowane układy audio bez tajemnic – Najszersze w sieci i w całości po polsku (autor Piotr Gontarczyk dla pclab.pl) kompendium wiedzy na temat rozwoju układów audio w komputerach – LEKTURA OBOWIĄZKOWA !!!

Tutorial dotyczący instalacji urządzeń w systemie. wybierania przerwań , adesów itd.

Digital Sound and Music in Computer Games – prawdziwa perła i efekt naprawdę solidnej pracy.

Soundcards Museum Historia kart dźwiękowych -muzeum kart z bardzo ciekawymi opisami i plikami dźwiękowymi do pobrania – również lektura obowiązkowa.

… a retrospective view on sound card history Crossfire Designs – Jedna z najlepszych baz wiedzy na temat historii dźwięku w komputerach – kolejna  lektura obowiązkowa.

IBM PC Ramblings(formerly the original Oldskool Beat) – historia wiedza i dużo plików dźwiękowych do przesłachania- kolejna strona której nie można ominąć !!!

Muzeum starého hardwaru a počítaču-jak sama nazwa wskazuje „Muzeum starého hardwaru a počítačů”  🙂 polecam szczególnie część dotyczącą kart dźwiękowych – Zvukové karty

HangkártyákA digitális hangrögzítés…. Olbrzymia kolekcja kart dźwiękowych ze zdjęciami i krótki opisem – niektóre karty naprawdę unikatowe !!!

PC SOUNDCARDS A Practical Guide  – Strona Sound on Sound i dużo ciekawych rzeczy na temat kart dźwiękowych.

THE HISTORY OF PC GAME MIDI By Eric Wing Krótka ale ciekawa historia midi i dźwięku  w komputerach.

Hardware Museum  Muzeum starego sprzętu komputerowego – duża sekcja kart dźwiekowych różnych producentów.

PC Sound Card Full Reports Duże zestawienie profesjonalnego testu kilkudziesięciu kart dźwiekowych.

Soundkarten Duże zestawienie różnych kart dźwiekowych plus sterowniki.

www.razor-records.ru Bardzo duże zestawienie różnych kart dźwiekowych, porównanie podstawowych parametrów.

PC soundcard page – ePanorama.net Dużo wiedzy na temat podstaw dźwięku w komputerach i kart muzycznych.

MULTIMEDIA/SOUND CARDS Olbrzymia baza wiedzy na temat podstaw dźwięku, dźwięku w komputerach, audio oraz midi.

Estrada I Studio -Digital Audio Labs CardDeluxe Interfejs audio – Estrada I Studio -Digital Audio Labs CardDeluxe    Interfejs audio

A comparison of different devices for music playback in games for MS-DOS Porównanie brzmienia różnych kart w dosie- pliki dźwiękowe do pobrania !!!

http://members.home.nl/c.kersten/

——————————————–

Odtwarzanie plików midi w dosie za pomocą programu Midipack

Obecna kolekcja modułów midi: